Plastik,Rekonstrüktif ve Estetik Cerrahi Nedir?
Plastik; yunanca "plasticos" latince "plasticus" sözcüklerinden türeyerek dilimize geçmiştir, yoğurma,yeniden şekil verme anlamındadır.
Rekonstrüktif; "reconstruction" kelimesinden türetilmiştir, yeniden onarım anlamındadır.
Estetik; Fransızca "esthetique" sözcüğünden gelmektedir, güzelliğe dair, güzellik teorisi anlamındadır.
O halde Plastik Cerrahi Yeniden yapım,onarım ve güzellik cerrahisidir. Bir tıp dalı olarak gelişmeye " plastik cerrahi " adıyla başlasa da sonraları yapılan ameliyatları tam olarak ifade eden "Plastik, Rekonstrüktif ve Estetik Cerrahi" adını almıştır.
Plastik,Rekonstrüktif ve Estetik Cerrahi ne iş yapar?
Plastik cerrahi doğuştan veya sonradan işlev kaybına yol açan doku eksikliklerinin düzeltilmesi, deri ,deri altı, kas, iskelet dokularında ortaya çıkan deformasyonların restorasyonu ile uğraşan özel bir daldır. Tek anatomik bölge ya da sınırlı bir işlev değil tüm vücut plastik cerrahi uğraş alanı içindedir.
Normal şekil veya görünümünü kaybetmiş, işlevlerini kısmen veya tamamen kaybetmiş organ ve dokuların yeniden restorasyonu plastik cerrahların uzmanlık alanıdır.
Yapısı ve işlevi bozulmuş dokuların yeniden onarımında çoğunlukla kişinin kendi dokuları tercih edilmekle birlikte suni olarak hazırlanmış materyallerden de plastik cerrahide yararlanılır.
Plastik,Rekonstrüktif ve Estetik Cerrahi tarihi gelişimi
Erken kayıtlarda bazı plastik cerrahi uygulamalar rastlamak mümkündür. Bunlardan en bilineni burunları kesilerek cezalandırılan bazı kölelere yeniden burun yapılması ameliyatlarıdır. Yıllar içinde teknolojik bilimsel gelişmelere bağlı olarak plastik cerrahi uygulamaları gelişmiş , 19. yy dan itibaren hız kazanmış ve özellikle 2.dünya savaşından sonra bilim dalı olarak tanımlanmış ve yaygınlanmıştır. Ülkemizde de 1950 lerden sonra tanınmaya başlamış, 1990 lardan itibaren ise oldukça yaygınlaşmış ve günümüzde her ilde hatta büyük çaplı pek çok ilçede hizmet veren bölümlerle birlikte plastik cerrahların sayısı oldukça artmıştır. Buna rağmen plastik cerrahların büyük şehirlerde hizmet vermeyi tercih etmesi, nüfusun hızla artması ile halen artan sayının ihtiyacı karşılayabildiği söylenemez. Bu nedenle talebin yeterli sayı ile karşılanamaması bu alana başka hekimlerin hatta hekim olmayan ilgi göstermesine yol açmakta ve deneyimli yetkili olmayan hekimlere kişiler bilmeden işlem yaptırmaktadır. Estetik müdahale yaptırmadan önce mutlaka hekiminizin estetik cerrah olup olmadığını kontrol ediniz.
Plastik,Rekonstrüktif ve Estetik Cerrahide hangi ameliyatlar yapılır?
1. Doku Onarımları ;
Çeşitli yaralanmalar bağlı doku kayıpları ve bazı ameliyatlardan sonra oluşan iyileşmeyen yaraların tamiri plastik cerrahlar tarafından yapılır. Doku kayıpları sadece cilt kayıplarından kemiği içeren karmaşık doku kayıplarına kadar çok çeşitli şekillerde ortaya çıkabilir. Bunların onarımında deri yaması ( deri greftleri) , bölgesel veya uzak doku aktarımları ( lokal flep,uzak flep, free flep) , tek bir dokuyu içeren veya kemik kas gibi karmaşık dokular içeren aktarımlar tercih edilebilir.
2. Doğumsal anomaliler ;
Dudak damak yarıkları ,yüz yarıkları, fasial asimetrileri
Kraniofasial cerrahi, kafatası kemik yapı bozuklukları
El ayak anomalileri ;yapışık parmak,fazla parmak, el yarığı, tetik parmak, trigger finger
Damarsal anomaliler ; hemanjiom, anteriovenöz malformasyon
Dış genital sistemdeki anomaliler ; hipospadias , vagina yokluğu
Kulak kepçesinin gelişim bozuklukları ; mikrotia, kriptoşia
Göz kapağı, burun, dudak, memenin doğuştan bozuklukları
Çene bozukluklarının tedavisi
3. El Cerrahisi ve mikrocerrahi
Her türlü el yaralanması ; yüzeysel doku kaybı, tendon, sinir,damar yaralanmaları, parmak kopmaları, tırnak ve yumuşak doku tümörleri, el anomalileri
4.Yanık Tedavisi
Yanıkların acil tedavisi, yanına bağlı oluşan doku kayıplarının onarımı, geç dönemde yanığa bağlı işlevsel ve şekilsel bozuklukların düzeltilmesi
5.Yüz kemiklerinin kırığı ve doku kayıpları
Travma sonrası veya tümör eksizyonu nedeniyle kırılan veya kaybedilen yüz kemiklerinin onarımı. Çene kemiği, burun kemiği ,elmacık kemiği kırıklarının düzeltilmesi, göz küresi kırıklarının rekonstrüksiyonu , kırıkla birlikte olan doku kayıplarının onarımı
6. Cilt ve yumuşak doku tümörlerinin onarımı
Basit benlerden malign melanom gibi kötü seyirli olanlara kadar her türlü cilt tümörünün, epidermoid kistten dermatofibrom protuberans gibi agresif deri altı tümörlerinin tedavisi. Tümörlerin eksizyonu sonrası doku kayıplarının onarımı
7. Kronik yaralar ve yara izlerinin tedavisi
Bası yarası, nöropatik yara, diabetik ayak gibi iyileşmeyen veya geç iyileşen yaraların bakımı, takibi tedavisi ,yaralanma veya cerrahiye bağlı izlerin tedavisi
8. Estetik ameliyatlar
Burun estetiği, meme büyütme,meme küçültme,meme dikleştirme, jinekomasti düzeltilmesi, karın estetiği, liposuction, genital estetik, kepçe kulak onarımı, göz çevresi estetiği, göz kapağı estetiği, yüz germe, kaş kaldırma , dudak estetiği, bacak estetiği, popo estetiği, kilo verme sonrası post bariatric düzeltmeler, hamilelikler sonrası annelik cerrahisi, yağ grefti ile deformasyonların düzeltilmesi ...
9.Ameliyatsız Estetik Uygulamalar
Bot. Toks. Enjeksiyonları, Dolgu uygulamaları, dudak kontrurunun düzeltilmesi, Mezoterapi, Leke tedavisi, Yüz gençleştirme
Tüm bu sayılan işlemler Plastik,Rekonstrüktif ve Estetik Cerrahinin ilgi alanına girmektedir.
Plastik,Rekonstrüktif ve Estetik Cerrah nasıl olunur?
Plastik Cerrahideki bu işlemleri yapabilmek için öncelikle tıp fakültesi bitirilerek tıp doktoru ünvanı elde edilir. Daha sonra TUS sınavında başarılı olarak bu konuda eğitim veren kliniklere alınan puana göre başvurulur ve 5 yıllık eğitim sonucunda yapılan uzmanlık sınavı ile Plastik,Rekonstrüktif ve Estetik Cerrahi ameliyatlarını gerçekleştirebilmeye yetkili hale gelinir.
Eğitim süreci oldukça uzun olmasına rağmen eğitim ömür boyu devam eder, ameliyat yöntemlerinin çok hızlı değişip geliştiği günümüzde yenilikleri takip etmek güncel tedavi yöntemlerini kullanmak çok önemlidir.
Op.Dr.Nurgül Altuntaş
Plastik,Rekonstrüktif ve Estetik Cerrahi Uzmanı
Kocaeli