Yanık yaralanmaları ev veya iş kazası olarak çok sık karşımıza çıkan yaralanmalardan biridir. Yanık su veya alev gibi sıcak cisimlerle temas sonucu, elektrik akımına veya kimyasal maddelere maruz kalınması sonucu ortaya çıkar. Sıcak cisimlerle temas en sık karşılaşılan nedendir.
Yanıklarda ilk yaklaşım etkenin uzaklaştırılması olmalıdır. Alev yanığından kişinin duman zehirlenmesi veya termal hasara maruz kalmaması için ortamdan uzaklaştırılması, elektrik yanıklarında akımın kesilmesi gibi önlemler yaralanmanın boyutunun artmasına engel olacaktır.
Etken uzaklaştırıldıktan sonra yanık bölgesi musluk suyu ile bolca yıkanmalıdır. Bu termal yanıklarda bölgenin ısısını düşürerek yararlı olur, kimyasal yanıklarda ise etkenin daha derinlere inmesi engeller.
Yanıklı alana dişmacunu,salça veya başka maddeler sürmek hasarı derinleştirebilir ve tedavi sürecini olumsuz etkiler.
Yanıklı alan bol su ile yıkandıktan sonra temiz bir bez ile örtülerek en yakın sağlık kuruluşuna başvurulmalıdır.
Yanıkğın derecesine ve yaygınlığına göre vücudun erişkinde %20, çocukta %10 undan fazlasının etkilenmesi, yüz ,el, genital bölge gibi özel bölgelerin etkilenmesi, kimyasal veya elektrik yanıkları oluşması, yanıkla birlikte ek travmaların bulunması durumunda yanıklar yatırılarak tedavi edilir.
Yatırılarak tedavi edilmesi gereken hastaların yanık ünitelerinde takip edilmesi daha uygundur. Evde takip edilen yanıklar günlük pansumanla genel olarak 7-10 gün içinde iyileşerek geride hafif pembemsi bir görünüm bırakır.
Yanık tedavisi hakkında pekçok kulaktan dolma bilgi olması yanlış uygulamalara sebebiyet vermektedir. Bu nedenler bu konuda bilinçli olmak ve en önemlisi kazalardan koruyucu önlemlerin alınmış olduğundan emin olmak yanık yaralanmalarına bağlı hasarları azaltacaktır.
Op.Dr.Nurgül ALTUNTAŞ
.